چکیده و خلاصه

مقدمه «ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِّلَّذِینَ کَفَرُوا اِمْرَأَةَ نُوحٍ وَاِمْرَأَةَ لُوطٍ ... .» «وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِّلَّذِینَ آمَنُوا اِمْرَأَةَ فِرْعَوْنَ.... * وَمَرْیمَ ابْنَتَ عِمْرَانَ... .» «یا نِسَاء النَّبِی لَسْتُنَّ کَأَحَدٍ مِّنَ النِّسَاء إِنِ اتَّقَیتُنَّ.... * وَقَرْنَ فِی بُیوتِکُنَّ.... * وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا یرِیدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَیطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا» جز حضرت آدم و حوا(ع) که نخستین تشکیل‌دهندگان جامعۀ انسانی بوده‌اند، خواست الهی در تکامل انبیاء و اولیاء خود، این است که هر یک از آنان را در کانونی انسانی به نام خانواده قرار دهد تا وارث و انتقال‌‌دهندۀ کمال نسل پیشین به نسل‌های پسین باشند: «ذریة بعضها من بعض». بنابر این اصل، همۀ کمال‌های شخصیتی انبیاء بزرگ خداوند که هر یک گل سرسبد هستی در عصر خود بودند، سلسله‌‌وار به خانواده‌‌های شاخص و برومند «الاصلاب الشامخه والارحام المطهرة» در جامعۀ انسانی به ارث رسیده است. خاتم پیامبران(ص) عصارۀ همۀ کمال‌های انبیاء خداوند را در خود دارد و به همین دلیل، برترین و واپسین آنان است: «اول النبیین میثاقا وآخرهم مبعثا» او کامل‌ترین شخصیتی است که توانایی تحمل مسؤولیت برترین رسالت را دارد؛ رسالتی جهانی که همۀ بشریت را تا قیامت فرا می‌گیرد. استمرار کامل‌‌‌ترین رسالت الهی نیازمند آن است که این رسالت بر دوش انسان‌هایی وارسته و برگزیده چون صاحب اصلی آن باشد؛ یعنی عصارۀ وجود وی در نسلی وارسته و خجسته و برگزیده تجلی یابد تا بتوانند بار سنگین مسؤولیت هدایت همۀ نسل‌های پس از وی را بر دوش گیرند. فاطمه زهرا(س) عصارۀ وجود نازنین رسول خدا(ص) و میوۀ قلب او و ثمرۀ رنج‌‌های عظیم وی در مسیر تکامل انسانیت است. دانشمند وارسته و عارف فرهیخته، امام خمینی(ره) در معرفی او می‌‌فرماید: تمام ابعادی که برای زن متصور است و برای یک انسان متصور است، در فاطمه زهرا(س) جلوه کرده و بوده است. یک زن معمولی نبوده است. یک زن روحانی، یک زن ملکوتی، یک انسان به همۀ معنا انسان، همۀ نسخۀ انسانیت، همۀ حقیقت زن، همۀ حقیقت انسان. او زن معمولی نیست. او موجودی ملکوتی است که در عالم به ‌‌صورت انسان ظاهر شده. بلکه موجود الهی جبروتی در صورت یک زن ظاهر شده است. همۀ هویت‌‌های کمالی که در انسان متصور است و در زن تصور دارد، همه در این زن است. زنی که همه ویژگی‌های انبیاء در اوست. زنی که اگر مرد بود، نبی بود. زنی که اگر مرد بود، به جای رسول الله بود. همۀ حیثیت زن و همۀ شخصیت زن فردا روز ولادت حضرت فاطمه(س) موجود شد. معنویات، جلوه‌‌های ملکوتی، جلوه‌‌های الهی، جلوه‌‌های جبروتی، جلوه‌های ملکی و ناسوتی همه در این موجود مجتمع است. انسانی است به همۀ معنا انسان. زنی است به همه معنا زن. از برای زن ابعاد مختلفه است، چنانچه ]‌=‌‌ چنانکه[‌ برای مرد و برای انسان. این ورق صوری طبیعی نازل‌ترین مرتبه انسان است و نازل‌‌ترین مرتبۀ زن است و نازل‌‌ترین مرتبه مرد است. لکن از همین مرتبه نازل حرکت به سوی کمال است. انسان موجود متحرک، از مرتبه طبیعت تا مرتبه غیب، تا فنا بر الوهیت. برای صدیقه طاهره این مسائل، این معانی حاصل است. از مرتبه طبیعت شروع کرده است؛ حرکت کرده است؛ حرکت معنوی با قدرت الهی، با دست غیبی، با تربیت رسول الله(ص) مراحل را طی کرده است تا رسیده است به مرتبه‌‌ای که دست همه از او کوتاه است. این گوهر تابناک که حلقۀ وصل عوالم هستی است، محور وحدت امت اسلامی و تحقق‌بخش اهداف امامت و رسالت شمرده می‌شود. اهداف آفرینش و گوهر‌های آن، در وجود پر برکت فاطمه که «فطم الخلق عن معرفتها» تجلی یافته است. سزاوار است که سیرۀ این سرچشمۀ هستی‌بخش خداوند در برنامه‌‌های آموزشی مورد مطالعه قرار گیرد تا درس‌‌هایی پر بار از خرمن معرفت او برگرفته شود. این اثر یکی از انبوه کتب تدوین شده برای این مقصد والا است که امیدواریم مورد قبول ذات حق و صاحب کوثر قرار گیرد. در پایان از فاضل ارجمند جناب آقای عدی غریباوی و نیز فاضل و مترجم توانا حجت الاسلام والمسلمین عباس جلالی که در تهیه این درسنامه مرا یاری کرده‌اند، همچنین از فاضل ارجمند حجت الاسلام و المسلمین سید مهدی حسینی که در خصوص ویراست دوم این کتاب بذل عنایت قابل تحسین داشتند کمال تشکر و سپاس را دارم. همچنین از همه اساتید بزرگوارم که راهنمای این جانب در همۀ مراحل آموزش و تربیت در کنار الطاف خفیه و جلیه والدینم بوده‌‌اند، به ویژۀ استاد والا مقام شهید بزرگوار آیت الله العظمی سید محمدباقر صدر(ره)‌ و رهبر فرزانه حضرت امام خمینی(ره)‌ که بیش‌ترین نقش را در تربیت علمی و فکری و معنوی بنده به عهده داشته‌‌اند، سپاس ویژه دارم و امیدوارم همواره توفیق خوشه‌‌چینی از خرمن برکاتشان را که رشحه‌ای از برکات زهرای أطهر(س) است، داشته باشم. و آخر دعوانا ان الحمد لله رب العالمین. قم _ سید منذر حکیم 8 ذی القعده 1435هجری قمری 13/6/1393